“Gezondheid wordt beïnvloed door socio-economische factoren, omgevings- en culturele factoren, onderwijs en leefstijl.” Het verband tussen gezondheidsniveau en socio-economische status is één van
de meest relevante en uitdagende gegevens voor gezondheidswerkers aan het begin van de 21steeeuw.
De sociale ongelijkheid op het vlak van gezondheid wordt steeds groter
en de huidige financieel-economische crisis versterkt deze evolutie (Determine, Eindrapport, WHO , 2010).
Ook in België neemt de gezondheidsongelijkheid verder toe. Wij delen de conclusies die de Commissie voor sociale determinanten van de WHO reeds in 2008 heeft geformuleerd: “Sociale onrechtvaardigheid doodt. De ongelijke verdeling van schadelijke factoren voor de gezondheid is in geen geval een natuurlijk fenomeen. Ze is het gevolg van een nefaste combinatie van een gebrekkig sociaal beleid, oneerlijke economische maatregelen en ondoordachte politieke strategieën.”
Deze realiteit noopt tot een mobilisatie –zowel van burgers als van beleidsmakers– voor innoverende en duurzame acties. Daarbij dienen alle groepen in de bevolking -ook zij die het meest getroffen worden-, betrokken te worden, evenals alle maatschappelijke sectoren.
Op lokaal niveau zetten steeds meer actoren -zoals bewoners, gebruikers, burgers, verkozenen en sociale organisaties- zich in voor sociale verandering. Er wordt geïnvesteerd in vernieuwende lokale en gemeenschapsgerichte initiatieven, zoals coöperatieven of andere participatieve of burger initiatieven, die een aantal beperking en van een tot dusver gebruikelijke
aanpak vermijden. Zulke initiatieven ontstaan op verschillende levensdomeinen (op school, in het bedrijf, in de wijk, in de sportclub, …) over sectoren heen (sociale zaken, huisvesting, milieu, mobiliteit, onderwijs, cultuur, …).
Dit engagement versterkt deze actoren in hun mogelijkheden om hun stem te laten horen en te handelen, en dit op individueel niveau (het eigen leven in handen nemen), in de gemeenschap (de krachten bundelen en acties opzetten), en op politiek niveau (door te wegen op de besluitvorming).
Zo dragen deze initiatieven bij aan meer sociale rechtvaardigheid en solidariteit en aan een grotere levenskwaliteit die de gezondheid ten goede komt, met het oog op een groter welzijn voor iedereen.
Het is die ervaring en kennis die we willen versterken en delen, en waarop we willen verder bouwen aan nieuwe antwoorden die de ongelijkheid in gezondheid aanpakken. Het Actieplatform gezondheid en solidariteit neemt daarom het initiatief om een platform te ontwikkelen waar samen met alle betrokkenen kan worden gewerkt aan het creëren van voorwaarden voor gezondheid voor iedereen. Het organiseert daarom een nationale biënnale voor gezondheid en welzijn, en dit voor de eerste keer in 2017.
Onze oproep tot deelname en samenwerking richt zich tot alle actoren en sectoren die betrokken partij zijn bij de strijd tegen gezondheidsongelijkheid.